حیات وحش به جاندارانی اطلاق می‌شود که در طبیعت و بدون دخالت انسان زندگی می‌کنند. این دسته از جانداران شامل حیوانات، گیاهان، و موجودات زنده دیگر هستند که در اکوسیستم‌های طبیعی در حال زندگی هستند. اهمیت حیات وحش از نظر بوم‌شناسی و زیست‌شناسی بسیار زیاد است، زیرا این موجودات نقش کلیدی در تعادل و پایداری اکوسیستم‌ها دارند و بسیاری از منابع طبیعی مانند آب و غذا برای انسان‌ها به آن‌ها وابسته است.
متأسفانه، در سال‌های اخیر، شکار غیرمجاز و فعالیت‌های زیان‌آور به حیات وحش افزایش یافته است و این موضوع بسیاری از گونه‌های جانوری را با خطر انقراض مواجه کرده است. برای مقابله با این مشکل، سازمان‌های محیط زیست و نهادهای مربوطه قوانین و مقررات سختگیرانه‌ای برای حمایت و حفاظت از گونه‌های جانوری وضع کرده‌اند.
از جمله اقداماتی که در این راستا انجام می‌شود، تعیین جریمه‌های سنگین برای شکارچیان غیرمجاز است. این جریمه‌ها شامل جریمه‌های مالی، مجازات‌های زندان، و حتی ضبط تجهیزات شکار می‌شود. هدف از این اقدامات، جلوگیری از شکار غیرقانونی و حفاظت از گونه‌های در معرض خطر است.
اگر قصد دارید اطلاعات دقیق‌تری درباره میزان جریمه‌های شکار غیرمجاز و قوانین مربوطه داشته باشید، پیشنهاد می‌کنم با سازمان‌های محیط زیست محلی یا منابع معتبر حقوقی مشورت کنید تا اطلاعات به‌روز و دقیقی دریافت نمایید.
شکار غیرمجاز چیست
شکار غیرمجاز به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که در آن حیوانات به صورت غیرقانونی و بدون رعایت قوانین و مقررات مربوطه شکار می‌شوند. این نوع شکار شامل اقداماتی است که برخلاف قوانین حفاظت از حیات وحش و محیط زیست انجام می‌شود و به دلایل مختلفی از جمله به دست آوردن گوشت، شاخ، پوست، و سایر اعضای بدن حیوانات صورت می‌گیرد.
شکار غیرمجاز دارای تاثیرات منفی فراوانی بر محیط زیست و حیات وحش است، از جمله:
- کاهش جمعیت حیوانات: شکار بی‌رویه و غیرمجاز می‌تواند منجر به کاهش سریع و بی‌رویه جمعیت گونه‌های خاص شود، که در نهایت ممکن است باعث انقراض آن‌ها شود.
- تخریب اکوسیستم: حذف بی‌رویه گونه‌های خاص می‌تواند تعادل اکوسیستم را به هم بزند و اثرات زنجیره‌ای منفی بر دیگر گونه‌ها و محیط زیست به همراه داشته باشد.
- افزایش فشار بر منابع طبیعی: شکار غیرمجاز فشار بیشتری به منابع طبیعی و زیستگاه‌های طبیعی وارد می‌آورد، که می‌تواند به تخریب زیستگاه‌ها و کاهش تنوع زیستی منجر شود.
برای مقابله با این مشکل، بسیاری از کشورها قوانینی را وضع کرده‌اند که شامل محدودیت‌ها و مقررات سختگیرانه برای شکار و حفاظت از حیات وحش است. این قوانین معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- تعریف و ثبت مناطق حفاظت‌شده: ایجاد و مدیریت مناطق ویژه‌ای که در آن‌ها شکار ممنوع است.
- تنظیم و نظارت بر شکار قانونی: صدور مجوزهای شکار تنها برای گونه‌های خاص و در زمان‌های معین، همراه با نظارت مستمر بر فعالیت‌های شکارچیان.
- جریمه‌های سنگین و مجازات‌های قانونی: تعیین جریمه‌های مالی و مجازات‌های قضائی برای شکارچیان غیرمجاز.
با اجرای این قوانین و مقررات، هدف حفاظت از گونه‌های جانوری، حفظ تعادل اکوسیستم‌ها و تأمین پایداری محیط زیست است.
مجازات شکار غیر مجاز
در قوانین ایران، مجازات‌ها و حکم‌های قانونی مربوط به شکار غیرمجاز به شدت تعیین شده‌اند تا از حیات وحش و محیط زیست حفاظت شود. این مجازات‌ها تحت قوانین مختلفی اعمال می‌شود، از جمله ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی و قانون شکار و صید. در اینجا به تفصیل به این موارد پرداخته می‌شود:
۱٫ مجازات طبق ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی
ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی، مجازات‌های زیر را برای شکار غیرمجاز تعیین می‌کند:
- حبس: از سه ماه تا سه سال
- جزای نقدی: از بیست میلیون تا دویست و پنجاه میلیون ریال
این ماده شامل شکار و صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت‌شده است. حیوانات وحشی حفاظت‌شده شامل گونه‌هایی هستند که توسط شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید تعیین شده‌اند و فرقی بین حیوانات حلال و حرام گوشت وجود ندارد. همچنین، این جرم در زمره جرائم غیرقابل گذشت قرار دارد، به این معنی که امکان گذشت و تخفیف مجازات وجود ندارد.
۲٫ مجازات‌های قانون شکار و صید
ماده ۱۰ قانون شکار و صید:
- جرایم: مربوط به شکار و صید جانوران وحشی عادی و از بین بردن رستنی‌ها و…
- میزان جریمه: از ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تا ۱۰۲ میلیون ریال
ماده ۱۱ قانون شکار و صید:
- جرایم: مربوط به شکار و صید در فصول و ساعات ممنوع، شکار و صید با وسایل و طرق غیرمجاز، تخریب چشمه‌ها و آبشخورهای حیوانات در مناطق حفاظت‌شده و…
- میزان جریمه: از ۱۵۳ میلیون تا ۳۰۶ میلیون ریال
ماده ۱۲ و ۱۳ قانون شکار و صید:
- جرایم: مربوط به شکار و صید جانوران وحشی حمایت‌شده، شکار در مناطق حفاظت‌شده و پناهگاه‌های حیات وحش بدون پروانه، آلوده کردن آب رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و تالاب‌های حفاظت‌شده، شکار جانوران وحشی کمیاب و در معرض خطر انقراض، و غیره
- میزان جریمه:
- ماده ۱۲: از ۲۰۴ تا ۳۴۰ میلیون ریال
- ماده ۱۳: از ۴۰۸ تا ۵۷۸ میلیون ریال
- تبصره ۲ ماده ۱۳: از ۴۰۸ تا ۸۱۶ میلیون ریال
نکات مهم
- حفاظت از مناطق حفاظت‌شده: قوانین خاصی برای مناطق حفاظت‌شده و پناهگاه‌های حیات وحش وجود دارد که تخلف از این قوانین شامل مجازات‌های شدیدتری است.
- جرائم غیرقابل گذشت: این نوع جرائم به دلیل اهمیت محیط زیست و حیات وحش، تحت پیگرد قانونی جدی قرار می‌گیرند و نمی‌توان از آن‌ها گذشت.
این مجازات‌ها به منظور جلوگیری از شکار غیرمجاز و حفاظت از تنوع زیستی و اکوسیستم‌های طبیعی در ایران وضع شده‌اند.