صلح عمری مهریه
مهریه که از حقوق مالی زنان، در شرع اسلام و قانون مدنی میباشد، جزء دارایی های زن محسوب شده و همانند سایر دارایی ها، بعد از فوت او، به وراث شرعی و قانونی وی خواهد رسید و با توجه به قواعد و کسرهای ارث پیش بینی شده در شرع و قانون، میان وراث، تقسیم خواهد شد.
گاهی اشخاص، به جهت پیشگیری از اختلافات بعد از فوت، در خصوص ارث تمایل به تقسیم ارث خود، به ویژه تعیین تکلیف مهریه، پیش از فوت خود دارند و با توجه به غیر ممکن بودن تقسیم ارث قبل از مرگ، بدین جهت که تحقق مساله ارث، منوط بر فوت مورث است می خواهند، از صلح عمری مهریه، استفاده نمایند که این امر، نیازمند این است که مهریه، ویژگی های بخصوصی داشته باشد و مدارک لازم برای این مساله، موجود باشد. در غیر این صورت
صلح عمری مهریه ممکن نخواهد بود
از جمله مواردی که زنان، قصد دارند، به واسطه یکی از عقود معین یا نامعین، آن را قبل از فوت، به دیگری، منتقل کرده و بدین واسطه، آن را از دایره اموال و دارایی هایی که به وراث، به موجب ارث، تعلق می گیرد، خارج سازند مهریه است.
از آنجا که تحقق ارث، منوط بر فوت مورث است و امکان تقسیم ارث، پیش از فوت، وجود نداشته، اغلب افراد، با استفاده از عقودی نظیر هبه و #یا صلح و صلح عمری، اقدام به انتقال دارایی خود، قبل از فوت نموده و بدین ترتیب، دارایی های منتقل شده را از دایره ماترک، خارج می نمایند.
صلح عمری عبارت است از اینکه مالک یک مال منقول یا غیر منقول، به موجب تنظیم یک صلح نامه عمری یا قرارداد صلح عمری، حق استفاده از منافع مالش را تا زمان فوت، برای خود، محفوظ، نگاه دارد و مالکیت آن را به دیگری، منتقل کند و شرط کند که تا پیش از فوت، کسی که مال، به نفع او، صلح شده، حق تصرف آن را نداشته باشد و این حق، بعد از فوت صلح کننده، برای طرف دیگر صلح عمری ایجاد گردد.
صلح عمری مهریه امکان پذیر است یا خیر؟
در صورتی که مال مورد مهریه، عین معین، نظیر خودرو، ملک و… باشد، نه مال در ذمه، نظیر سکه و… که پرداخت نشده است، زن میتواند، به موجب یک قرارداد صلح عمری، مالکیت مهریه خود را به دیگری، منتقل کرده و حق استفاده از منافع آن را برای خود محفوظ نگاه دارد.
چنانچه مهریه،مال در ذمه باشد، نظیر سکه یا پولی که پرداخت نشده، امکان انتقال آن، به دیگری با عقد صلح امکان پذیر خواهد بود و نه صلح عمری.
شرایط صلح عمری مهریه و تنظیم قرارداد آن، عبارتند از:
- عین معین بودن مال مورد مهریه
از جمله شرایط صلح عمری مهریه، این است که مال مورد مهریه، عین معین باشد و تفاوتی در منقول یا غیر منقول بودن مال نیست. مال در ذمه نظیر سکه را می شود صلح نمود اما امکان صلح عمری آن وجود ندارد
در تنظیم قرار داد صلح عمری مهریه، صلح کننده و متصالح، باید، از اهلیت قانونی، برای انجام صلح عمری، برخوردار باشند یعنی رشید، عاقل و بالغ باشند. - قصد و رضا
صلح کننده و متصالح، هنگام تنظیم قرارداد صلح عمری مهریه، از قصد و رضا برخوردار باشند، یعنی با رضایت، قصد ایجاد و انشا قرارداد صلح عمری مهریه را داشته باشند - مشروعیت جهت
از جمله شرایط تنظیم قرارداد صلح عمری مهریه، این است که جهت و هدفی که صلح عمری مهریه، برای آن، انجام می شود، مشروع و قانونی باشد - معین بودن موضوع مورد صلح
یکی دیگر از شرایط تنظیم قرارداد صلح عمری مهریه این است که موضوع صلح، معین و مشخص باشد و جزئیات دقیق آن، ذکر گردد