تعیین اقامتگاه زن شوهردار
در زیر به اظهارنظری راجع به موقعیت زن در خانواده و اقامتگاه او در قانون مدنی کشور ایران میپردازیم. با توجه به این مواد و مواضع حقوقی که آمده است:
- وظیفه زن در منزل شوهر: این ماده می‌گوید که اصولاً زن باید در منزل شوهر ساکن باشد. این نقطه ممکن است بر اساس مفهوم‌های قدیمی و ارزش‌های فرهنگی خاص در آن کشور تصور شود.
- ریاست خانواده توسط شوهر: ماده ۱۱۰۵ اعلام می‌کند که ریاست خانواده با شوهر است، که نیز از نظر حقوقی و مفهومی به نقش اجتماعی او در خانواده اش اشاره دارد.
- اقامتگاه زن شوهردار: ماده ۱۰۰۵ تعیین می‌کند که اقامتگاه زن شوهردار همان اقامتگاه شوهر او است. این به نظر می‌آید که اقامت زن به اصطلاح به محل سکونت شوهر وابسته باشد.
- سکونت زن به عنوان مرکز امور: اگر زن در اقامتگاه شوهر سکونت داشته باشد، قانونگذار فرض می‌کند که محل سکونت زن به عنوان مرکز اصلی امور او است. این تعریف از اقامتگاه زن شوهردار به معنای این است که زن به عنوان همسر از سکونت در منزل شوهر بهره مند می‌شود و محل سکونت شوهر به عنوان محل اجباری زن محسوب می‌شود.
استثنائات اقامتگاه زن شوهردار
ماده ۱۰۰۵ از قانون مدنی به مواردی اشاره دارد که می‌توانند به استثنائات اقامتگاه زن شوهر دار منجر شوند، برخی از موارد و توضیحات مرتبط با این ماده عبارتند از:
- شوهر بدون اقامتگاه معلوم: اگر شوهر اقامتگاه مشخصی نداشته باشد، اصولاً اقامتگاه زن شوهردار به عنوان اقامتگاه او در نظر گرفته می‌شود. در این صورت، زن می‌تواند در مکانی دلخواه خود سکونت داشته باشد.
- توافق با شوهر در مورد انتخاب مسکن: اگر زن و شوهر به توافق برسند که زن می‌تواند مسکن خود را به طور مستقل انتخاب کند، زن می‌تواند مسکن جداگانه‌ای داشته باشد. این توافق ممکن است به طور ضمنی در عقد نکاح شامل شود یا بعد از ازدواج با رضایت شوهر بیشتری ایجاد شود. به عنوان مثال، اگر شوهر در یک شهر و زن در شهر دیگری سکونت داشته باشند و این موضوع به رضایت آنها باشد، اقامتگاه زن شوهردار در شهر زن است.
- تصمیم دادگاه برای مسکن جداگانه: اگر زن به حکم دادگاه مسکن جداگانه ای انتخاب کند، اقامتگاه او به محلی اشاره دارد که توسط دادگاه تایید شده است. در این صورت، اقامتگاه زن شوهردار مطابق تصمیم دادگاه تغییر می‌کند.
- اگر زن در منزل مشترک با شوهر به خاطر خوف ضرر بدنی، مالی یا شرافتی قرار گیرد، و این وضعیت توسط دادگاه تأیید شود، زن می‌تواند به حکم دادگاه مسکن جداگانه ای را انتخاب کند. در این صورت:
- اقامتگاه زن از منزل مشترک با شوهر جدا می‌شود.
- اگرچه زن از منزل شوهر جدا می‌شود، اما به دلیل اینکه جدا شدن از شوهر از موارد مجاز عدم تمکین است و با تصمیم دادگاه انجام شده است، از حق نفقه (پشتیبانی مالی از سوی شوهر) برخوردار خواهد بود. این به معنی این است که شوهر متعهد به پرداخت نفقه به زن خواهد بود.
تصمیم دادگاه در این موارد مهم و حیاتی است و بر اساس شواهد و شواهدی که زن ارائه می‌دهد، دادگاه تصمیم می‌گیرد که آیا شرایط جداگانه‌ای را برای زن تأیید کند یا خیر.