دعوای اثبات نسب و نکات حقوقی آن

دعوای اثبات نسب و نکات حقوقی آن

---

 

اثبات نسب مادری به دلیل فرآیند طبیعی زایمان و ثبت اطلاعات در حوزه‌های ثبت احوال بسیار ساده‌تر از اثبات نسب پدری به نظر می‌رسد. در زیر تفاوت‌ها و دلایل ساده‌تر بودن اثبات نسب مادری نسبت به نسب پدری آورده شده است:

1. زمان و مکان واقعی ثبت احوال:
   • نسبت به نسب پدری: بارداری و زایمان زمان و مکان قطعی برای اثبات نسب مادری فراهم می‌کند. پس از تولد، نوزاد باید در مدت ۱۵ روز در یکی از حوزه‌های ثبت احوال به ثبت برسد.
   • نسبت به نسب پدری: اما در مورد اثبات نسب پدری، به دلیل امکاناتی مانند ازدواج موقت و صیغه، زمان و مکان ثبت نسبت به نسب مادری پیچیده‌تر است و ممکن است با مشکلات اجتماعی یا حقوقی همراه باشد.
2. آزمایشات DNA:
   • نسبت به نسب پدری: استفاده از آزمایشات DNA می‌تواند در اثبات نسب پدری مفید باشد. این آزمایشات، به خصوص آزمایشات مبتنی بر H-L-A، امکان تشخیص نسبت خویشاوندی را ارائه می‌دهند. این روش به عنوان یک ابزار کمکی در مواردی که اثبات نسب به شکل معمول مشکل است، استفاده می‌شود.
3. هزینه و دسترسی:
   • نسبت به نسب پدری: آزمایشات DNA گاهاً هزینه‌بر و در دسترس نبوده و نیاز به همکاری هر دو طرف دارد. این مسئله می‌تواند یک مانع جدی برای اثبات نسب پدری باشد.
   • نسبت به نسب مادری: در مقایسه با اثبات نسب پدری، هزینه ثبت احوال و اطلاعات ثبتی مرتبط با زایمان مادری بسیار کمتر است و به طور معمول به‌راحتی در دسترس قرار می‌گیرد.

به طور کلی، اثبات نسب مادری به دلیل فرآیند طبیعی زایمان و ثبت احوال ساده‌تر به نظر می‌رسد، درحالی که اثبات نسب پدری به دلیل مسائل اجتماعی و حقوقی می‌تواند با چالش‌های بیشتری همراه باشد.

---

 

ماده ۱۲۷۳ قانون مدنی ایران دربارهٔ اثبات نسب پدری تعییناتی دارد که به شرح زیر است:

1. نسبت به زمان زوجیت:
   • اگر زمانی که اقرار به نسب پدری انجام شده است، تحقق نسب برحسب عادت و قانون ممکن باشد و فردی که اقرار به نسب انجام داده است، این امر را تصدیق کند، این اقرار صحیح است. با این حال، در مورد صغیری که اقرار به فرزندی او شده باشد، به شرطی که منازعه‌ای در میان نباشد.
2. نسبت به اماره قانونی در زمان زوجیت:
   • اماره قانونی نسب پدری در زمان زوجیت به موجب قانون به شوهر متولد شده است، به شرطی که از تاریخ ازدواج تا تاریخ تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه گذشته باشد.
3. نسبت به اماره قانونی پس از انحلال نکاح:
   • اماره قانونی نسب پدری پس از انحلال نکاح، در صورتی که مادر ازدواج مجدد نکرده باشد، به موجب قانون به شوهر اول متعلق است. این امر مشروط به این است که از تاریخ جدایی تا تاریخ تولد کمتر از ده ماه باشد.
4. نسبت به اماره قانونی پس از انحلال نکاح و ازدواج مجدد:
   • اگر زن پس از جدایی از شوهر اول، ازدواج مجدد کند و طفل پس از این ازدواج متولد شود، اماره قانونی نسب پدری به شوهر دوم متعلق است، به شرطی که از تاریخ جدایی اول تا تاریخ تولد طفل بیشتر از ده ماه نگذشته باشد و ازدواج دوم به شش ماه رسیده باشد.
5. امکان الحاق طفل به یکی از دو پدر:
   • در صورتی که امارات قانونی به نحوی باشد که الحاق طفل را به هر دو شوهر ممکن سازد، با استفاده از تشخیص پزشکی می‌توان الحاق طفل را به یکی از دو پدر امکان پذیر نمود.