فک رهن چیست ؟

فک رهن به این معناست که مالک یا فرد دیگری که مالک ملک را به عنوان تضمین به بانک رهن کرده، با پرداخت کلیه مطالبات و یا اقساط مرتبط با وام، بانک موظف است تضمین رهن را از ملک آزاد کند و حق مالکیت کامل به او بازگردد. این فرآیند به فک رهن شهرت دارد.

اقدام به فک رهن ممکن است به صورت خودکار انجام شود، مختصراً به این صورت که با پرداخت تمامی اقساط و بدهی‌های مرتبط با وام، بانک به طور خودکار تضمین رهن را آزاد کند. همچنین، مالک ملک می‌تواند با مراجعه به بانک و پرداخت تمامی مطالبات مرتبط، از بانک بخواهد که تضمین رهن را از ملک آزاد کند.

در بعضی موارد، مالک ملک ممکن است به علت عدم انجام این فرآیند به صورت خودکار یا بخواهد که بر اساس توافقات قبلی، بانک به فوریت این کار اقدام کند. در نتیجه، مالک باید به دقت شرایط قرارداد و توافقات را مورد بررسی قرار دهد تا از نحوه اجرای این فرآیند مطلع شود.

موارد مربوط به فک رهن

با توجه به موارد مطرح شده، فک رهن به دو مرحله اصلی تقسیم می‌شود:

تسویه بدهی: این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که شخصی که مالک ملک است بدهی‌های خود به بانک را تسویه کند. با پرداخت کامل بدهی‌های مرتبط با وام، بانک موظف است تضمین رهن را آزاد کند و مالکیت کامل به مالک بازگردد.
فسخ قرارداد: در این حالت، هر دو طرف (مالک و بانک) به توافق می‌رسند که قرارداد رهن را فسخ کنند. این ممکن است به دلیل انجام شرایط قرارداد، توافق‌های قبلی، یا دلایل دیگر باشد. در نتیجه، بانک تضمین رهن را آزاد می‌کند و مالکیت به مالک بازمی‌گردد.

در هر دو مورد، ترتیب و شرایط فک رهن باید بر اساس توافقات قبلی و مفاد قانونی صورت گیرد تا حقوق و تعهدات هر طرف محفوظ بماند و هیچ یک از طرفین به طور ناپسندی تحت فشار قرار نگیرد.

روش های فک رهن

در مواردی که فک رهن صورت می‌گیرد، دو روش اصلی برای انجام آن وجود دارد:

سپرده‌گذاری: در این روش، مالک ملک یا سازنده آن ملک را به بانک می‌رهاند و به عنوان تضمین برای دریافت وام یا خدمات دیگر اقدام به واریز پول یا سپرده می‌کند. زمانی که مالک یا سازنده به شرایط قرارداد پایبند بود و تعهداتش را به طور کامل اجرا کرد، بانک تضمین رهن را آزاد می‌کند و ملک به مالک باز می‌گردد.
تسویه حساب کامل: در این روش، مالک ملک یا سازنده آن به بانک می‌پردازد وام و هر نوع بدهی مالی خود را تا جمعه کامل پرداخت می‌کند. بانک پس از دریافت کامل پرداخت‌ها، تضمین رهن را آزاد می‌کند و ملک به مالک باز می‌گردد.

با این روش‌های فک رهن، مالک یا سازنده ملک می‌توانند به راحتی ملک را از وضعیت رهن آزاد کرده و مالکیت کامل آن را بازیابی کنند. این روش‌ها بر اساس قراردادها و توافقات قبلی صورت می‌گیرند و می‌توانند به شرایط خاص هر معامله و بدهی‌های مربوط به مالک یا سازنده ملک بستگی داشته باشند.

نمونه متن فک رهن

رئیس محترم و دادگاه تجدید نظر استان گیلان

با سلام و احترام

با احترام به وکالت از جناب آقای … در پرونده مورد نظر به شماره … برای فسخ قرار رد دعوی شماره … صادره از دادگاه محترم واقع در شعبه … عمومی حقوقی رشت به دلیل بی‌توجهی به دلایل ابرازی و مخالفت رأی صدوری با قانون دفاعیه به شرح ذیل به عرض جنابعالی می‌رساند.

موکل مورد نظر مردی است که تنها اندوخته او یک منزل مسکونی است که و این منزل هم برای پرداخت طلب تعویق یافته خوانده به شرکت لیزینگ … غارت شده است. در سال ۱۳۹۳ خوانده یک بیل مکانیکی بالغ بر ارزش دو میلیارد ریال را به صورت اقساطی از شرکت لیزینگ … با قرارداد اجاره به شرط تملیک خریده است و خوانده با ایجاد اعتماد و طبق مکالماتی که با موکل داشته است او را متقاعد ساخته که منزل خود را برای ضمانت باز پرداخت اقساط بیل مکانیکی در رهن شرکت بگذارد و اعتماد او را جلب کرده است.

بر اساس اینکه قسط وام را به صورت ماهانه پرداخت کرده و ضرر و زیانی به منزل مسکونی موکل وارد نشده و مطابق با سند عادی به تاریخ … که اصل پرونده حاضر است، خوانده به موکل متعهد می‌شود که طی مدت سه سال خانه موکل را با پرداخت قسط و بدهی خود به شرکت لیزینگ سند را از رهن آزاد نماید و برای این مسئله درخواست حضور شهود را دارد.

در حال حاضر با گذشت پنج سال از موعد مقرر برای این تعهد، خوانده نام برده برای انجام تعهد خود اقدام خاصی انجام نداده و فک رهن را انجام نداده است.

قاضی محترم دادگاه تجدید نظر هیچ توجهی به اصل ادله موکل نشده است. این تعهد که در سال … ثبت شده است صریحاً قید شده است خوانده ملزم به فک رهن منزل مسکونی موکل پس از سه سال است؛ به عبارت دیگر خوانده به موکل تعهد داده است که تا پایان سال … با تسویه اقساط ناشی خرید بیل مکانیکی، منزل مسکونی موکل را از گرو شرکت لیزینگ خارج کند و فک رهن را انجام دهد.

بر اساس سند مربوطه (اجاره به شرط تملیک) بیل مکانیکی خریداری شده که ضمیمه پرونده شده است، کاملاً واضح است که بیل مکانیکی تحت مالکیت و اختیار خوانده است. سند منزل مسکونی موکل نیز پیوست پرونده است که در آن قید شده است که منزل مسکونی در رهن شرکت لیزینگ قرار دارد؛ بنابراین تقاضای احضار شاهدان، احضار شرکت لیزینگ برای صدور تصمیم صحیح از آن مرجع محترم را دارد.