گرفتن حق طلاق بهتر است یا مهریه
در حقوق ایران، زمانی که پیوند زناشویی بین دو همسر انعقاد مییابد، وظایف و تعهدات مختلفی بر شواهد همسران تحمیل میشود. هنگام انجام این امر، زوجین ملزم به ثبت ازدواج خود در دفاتر رسمی ثبت ازدواج در حضور سردفتر و شاهدان هستند. در این زمان، اسناد مربوط به ازدواج، از جمله قباله ازدواج، توسط زن و شوهر امضا میشود. قباله ازدواج یک سند رسمی است که شامل جزئیات مربوط به پیوند زناشویی میشود. این اطلاعات شامل میزان مهریه زن، وجود وکالت در موارد طلاق، و حق ادعای مهر در شرایط خاص میباشد و به امضای هر دو همسر و شهود میرسد.
از لحاظ حقوقی، ریاست خانواده معمولاً به عنوان حقیقتی به نفع مرد تعلق دارد، و او در موضوعاتی مانند مکان زندگی و معاملات مالی تصمیمگیری میکند. به عبارت دیگر، مسئولیت هزینههای زندگی زن به عهده شوهر است و باید به عنوان حقوق نفقه پرداخت شود.
در مورد طلاق، این به معنای پایان دادن ارادی به ارتباط زناشویی است و اصولاً حق تصمیم درباره طلاق در اختیار شوهر قرار دارد. با این حال، در مواقعی ممکن است که شوهر به همسر خود وکالت در موارد طلاق بدهد. در این صورت، همسر نیز میتواند به نمایندگی از شوهر در دادگاه خانواده حاضر شده و با درخواست گواهی عدم امکان سازش، خود را مطلقه کند.
مقررات قانونی مرتبط با مطالبه مهریه در ازدواج در ایران
در عقد دائم (ازدواج معمولی)، مهریه یا صداق ممکن است هنگام انعقاد پیوند زناشویی یا پس از آن تعیین گردد. اما در ازدواج موقت یا منقطع، تعیین مهریه در حین جاری ساختن صیغه ازدواج ضروری است. این مهریه میتواند توسط شوهر، زن یا هر دوی آنها تعیین شود. همچنین، زوجین میتوانند تعیین مهریه را به شخص دیگری بسپارند.
در صورتی که تعیین مهریه به زن سپرده شده باشد، زن نمیتواند مهریه را بیشتر از مهرالمثل تعیین کند. مهرالمثل به مهریه اشاره دارد که برای دختران با شرایط مشابه با زوجه تعیین میشود.
در صورتی که مهریه توسط شوهر یا شخص ثالثی تعیین شود، هیچ محدودیتی در خصوص مقدار آن وجود ندارد و ممکن است به اندازه قِنطار (گاو درشتی که داخل پوست آن پر از طلا و جواهر است) باشد. این به این معناست که مقدار مهریه به دلخواه شوهر یا شخص ثالث قابل تعیین است.
با این توضیحات، نکته مهم این است که تعیین مهریه باید با رضایت هر دو طرف انجام شود و محدودیتها و قوانین مربوط به این مسئله باید در زمان انعقاد ازدواج رعایت شوند.
مهریه میتواند به صورت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه تعیین شود، و این امر تأثیر زیادی بر حقوق و تعهدات زناشویی دارد. در صورتی که مهریه به صورت عندالمطالبه تعیین شده باشد، زن (زوجه) حق دارد در زمان دلخواه خود از شوهر مطالبهی پرداخت مهریه را داشته باشد. این به او امکان میدهد که در صورت عدم پرداخت مهریه توسط شوهر، از حق حبس استفاده کند و از انجام وظایف زناشویی، شامل تمکین عام و خاص، خودداری کند.
حق حبس به زن این اختیار را میدهد که تا زمان پرداخت مهریه توسط شوهر، از انجام برخی وظایف زناشویی خودداری کند. این ممکن است شامل وظایف عاملی مثل خدمات خانهداری یا وظایف خاصی باشد که زوجه قصد دارد از انجام آنها خودداری کند.
از سوی دیگر، اگر مهریه به صورت عندالاستطاعه تعیین شده باشد، زن تنها در صورتی میتواند مهریه را مطالبه کند که شوهر توانایی پرداخت آن را داشته باشد. به عنوان مثال، اگر مهریه عندالاستطاعه سه دانگ از یک واحد مسکونی باشد، زن تنها حق مطالبه آن مهریه را دارد اگر شوهر توانایی خرید یا در اختیار داشتن یک واحد مسکونی را داشته باشد. این اصطلاح به معنای این است که مهریه نباید بیشتر از ظرفیت مالی شوهر باشد و توازن با منابع او باید حفظ شود.
مقررات قانونی مربوط به حق طلاق برای زوجه
زمانی که زوجه تصمیم به استفاده از حق طلاق خود میگیرد، شرایط ویژهای وجود دارد که باید رعایت شود. این حق طلاق معمولاً در صورتی امکانپذیر است که شوهر وکالت بلاعزل در طلاق را امضا کرده باشد. این امضا به معنای تصریح توافق بین زوجه و شوهر در خصوص مواردی از جمله تعهدات مالی، نفقه و حقوق حاصل از طلاق میباشد.
به عنوان توجهی مهم، ماده ۱۰ قانون حمایت خانواده بنا به اصول حقوقی، انجام هرگونه طلاق در عقد دائم را مستلزم صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه خانواده مینماید. بنابراین، اگر زوجه قصد استفاده از حق طلاق خود را داشته باشد، میبایست دادخواست طلاق را تنظیم کرده و به دادگاه خانواده تقدیم نماید.
برای انجام این کار، زوجه میتواند به یک وکیل پایه یک دادگستری وکالت دهد. وکیل در اینجا به عنوان نمایندهای حقوقی برای زوجه عمل میکند و بدون نیاز به حضور زوجه میتواند به نمایندگی از او دادخواست طلاق را تنظیم کرده و در دادگاه خانواده اقامه نماید.
دادخواست یک نامه قضایی است که توسط خواهان دعوی یا وکیل او نگارش میشود و شامل مشخصات دعوی اعم از طرفین دعوی، موضوع دعوی، هزینه دادرسی و دیگر موارد مرتبط میشود. پیوستهای دادخواست نیز مانند قباله یا سند ازدواج، وکالت بلاعزل در طلاق، مدارک شناسایی و سند ازدواج میبایست به دادگاه خانواده تقدیم گردد.